Veelvoorkomende klachten zoals een navelbreuk, diastase of verzakking hangen samen met een overmaat aan druk binnen de buikholte. Dit betekent dat er te veel spanning ontstaat in het rompgebied of de bekkenregio.
Wanneer je deze druk niet goed kunt reguleren, zoekt deze een uitweg, wat vaak resulteert in problemen op zwakke plekken in het lichaam. Bij een navelbreuk is dit meestal het bindweefsel boven de navel.
Wat is een navelbreuk?
Een navelbreuk, net als een liesbreuk, ontstaat wanneer een deel van het lichaam door een zwakke plek in de buikwand naar buiten komt. Bij een navelbreuk kan je bijvoorbeeld een uitstulping boven de navel opmerken, of de navel die naar buiten steekt, met name tijdens en na de zwangerschap. Soms is er een knobbel ter grootte van een duim net boven de navel. Dit gebied kan gevoelig zijn bij aanraking, en de uitstulping kan zichtbaar worden bij hoesten of zware inspanning.
Hoewel breuken op meerdere plekken in het lichaam kunnen voorkomen, is een navelbreuk het meest gangbaar bij vrouwen, vooral tijdens of na een zwangerschap. Zwangerschap verhoogt het risico op een navelbreuk en kan ook een eerder onopgemerkte breuk zichtbaar maken.
Hoe herken je een navelbreuk?
Een navelbreuk wordt gekenmerkt door een naar buiten staande navel, een zwelling of opbolling net boven de navel.
Oorzaken van een navelbreuk
Tijdens een zwangerschap neemt de druk in de buikholte aanzienlijk toe, wat een belangrijke oorzaak is van navelbreuken. Deze druk zoekt een uitweg en veroorzaakt vaak een zwakke plek in het bindweefsel boven de navel, waardoor een deel van het weefsel of de darmen naar buiten worden geduwd.
Naast zwangerschap kunnen factoren zoals overgewicht, zwaar tillen en chronisch hoesten bijdragen aan het ontstaan van een navelbreuk. Deze activiteiten zouden het lichaam normaal moeten kunnen opvangen als je weet hoe je de druk gelijkmatig verdeelt over de romp. Veel klachten zoals navelbreuken, diastases en verzakkingen ontstaan doordat dit niet optimaal gebeurt.
Hoe werkt je core?
Het lichaam verdeelt druk in de romp door middel van de houding, ademhaling en coördinatie van de core-spieren. Deze elementen spelen samen een rol in het effectief beheren van intra-abdominale druk.
De spieren in de core (waaronder het middenrif, de bekkenbodem, de dwarse buikspieren, en de diepe rugspieren) zorgen ervoor dat druk binnen de romp correct wordt verwerkt, in plaats van zich op een zwakke plek te concentreren. Door deze spieren effectief te leren gebruiken, kun je klachten zoals navelbreuken voorkomen of verminderen. Dit proces kan ondersteund worden door een bekkenfysiotherapeut of een pre- en postnataal fitnessspecialist.
Herstelopties voor een navelbreuk
Een operatie is vaak een oplossing waarbij het uitpuilende weefsel wordt teruggeduwd en ondersteund met een matje (mesh). In sommige gevallen, zoals bij klachten tijdens de zwangerschap, wordt ook gekozen voor een operatie. Dit gebeurt altijd in overleg met een arts. Wanneer er geen klachten zijn, kan er ook besloten worden om geen behandeling te ondergaan.
Wat als je opnieuw zwanger wilt worden?
Een navelbreuk vormt meestal geen belemmering voor een gezonde zwangerschap. Wel is er bij een volgende zwangerschap een grotere kans dat de breuk terugkomt. Het kan daarom verstandig zijn om een operatie uit te stellen tot na de laatste zwangerschap. In sommige gevallen kan een matje tijdens een operatie later complicaties veroorzaken, zoals een beperkte rekbaarheid van de buikwand.
Niet-chirurgische aanpak
Er zijn manieren om klachten van een navelbreuk te verminderen zonder operatie:
- Houding: Let op je houding bij dagelijkse activiteiten en zorg ervoor dat je ribbenkast en bekken in lijn zijn tijdens beweging en zwaar tillen.
- Ademhaling: Gebruik een 360-graden ademhaling waarbij je buik en romp ontspannen op de inademing en de spanning gecontroleerd afneemt bij de uitademing.
- Core-training: Train je core-spieren op de juiste manier met aandacht voor ademhaling en houding.
Wat te vermijden?
Oefeningen die direct druk op de buikwand uitoefenen, zoals sit-ups, crunches of planken, kunnen de klachten verergeren. Deze oefeningen kun je pas weer overwegen als je voldoende controle hebt over je houding, ademhaling en core-coördinatie.
Bewust bewegen
Zorg ervoor dat je altijd bewust beweegt, ongeacht of je in de sportschool bent of je peuter optilt. Een operatie kan een goede optie zijn, maar het lost de onderliggende oorzaak van drukverdeling niet op.
Klachten zoals navelbreuken, diastases en verzakkingen ontstaan door een disbalans in hoe het lichaam omgaat met intra-abdominale druk. Door je bewegingspatroon en drukverdeling te optimaliseren, kun je deze klachten verminderen of voorkomen.
Wil jij graag begeleiding bij het sporten tijdens of na je bevalling? Neem contact op met info@femisports.nl voor alle mogelijkheden
